Produkty cyfrowe nieustannie poprawiają poziom naszego życia i pracy. Za każdym produktem, który odniósł sukces stoi zgrany zespół, na czele z liderem – Product Managerem. Kim jest Product Manager, za co odpowiada i jak ta rola wpisuje się w zwinne wytwarzanie oprogramowania według frameworka Scrum? Zapraszam do przeczytania mojego pierwszego artykułu na blogu GetResponse.
Kim jest Product Manager?
Product Manager stoi na czele produktu – zna jego odbiorców, rynek, konkurencje, dobrze rozumie jak działa produkt i zna możliwe kierunki rozwoju. Potrafi w tę strategię zaangażować inne zespoły i konsekwentnie, przy współpracy z nimi, osiągać postawione cele.
Najważniejsze obowiązki Product Managera to:
- definiowanie celów,
- proponowanie rozwiązań,
- priorytetyzacja projektów i zadań,
- badanie opinii użytkowników,
- analiza rynku,
- zarządzanie interesariuszami,
- współpraca z zespołem programistycznym.
Współpracownicy Product Managera
Jednym z głównych obowiązków Product Managera jest wspomniane wcześniej zarządzanie interesariuszami. Konsultuje on najważniejsze decyzje, bierze pod uwagę perspektywę innych zainteresowanych, regularnie informuje o postępach prac. A to, kto jest interesariuszem i z kim współpracuje Product Manager, zależy od specyfiki produktu lub konkretnie realizowanego projektu w ramach tzw. roadmapy.
Ogólnie rzecz ujmując, celem Product Managera jest zadbanie o interesy głównych interesariuszy poprzez zaangażowanie ich w rozwój produktu i kluczowe decyzje biznesowe.
Z kim najczęściej współpracuje Product Manager?
- z działem marketingu – marketing zna rynek, grupę docelową, przedstawia produkt na stronie internetowej i promuje go w różnych kanałach. Bardzo często odpowiada również globalnie za komunikację z klientem. Cele zespołu marketingowego często są zbieżne z celami produktowymi (np. konwersja z darmowego konta testowego do jego płatnej wersji, czyli do zakupu), co wymaga bliskiej współpracy, tak by zespoły wypracowały wspólny plan działania i mogły dobrze podzielić zasoby na ich realizację.
- z działem sprzedaży – sprzedaż spotyka się z klientami każdego dnia. To bezpośrednio do nich właśnie dociera zapotrzebowanie na nowe funkcje lub optymalizacje pozostałych. Sprzedaż bardzo dobrze rozumie branżę i rynek, dlatego warto regularnie rozmawiać i konsultować się z nimi, tak by poszerzać swoje horyzonty.
- z działem obsługi klienta – to ten dział najlepiej zna potrzeby i problemy użytkowników, w końcu regularnie się z nimi komunikuje. Współpraca z tym zespołem daje Product Managerowi dużo danych jakościowych do dalszej optymalizacji produktu. Ponadto, często celem zespołów produktowych jest również ograniczenie zapytań spływających do działu obsługi klienta oraz czasu, jaki spędzają na odpowiedaniu. Wtedy współpraca z tym dzialem uwzględnia również analizę ich pracy i narzędzi, z których korzystają.
- z działem IT – Product Manager bardzo ściśle współpracuje z programistami: konsultuje z nimi możliwości technologiczne, wspólnie planują plan wdrożeń, estymują projekty i zadania.
- z działem UX – Product Manager zna się na użyteczności, umie prototypować interfejsy, jednak nie jest ekspertem w tej dziedzinie. Dlatego do zespołów produktowych zatrudniani są również projektanci, którzy przeprowadzają badania user experience, analizują potrzeby użytkowników i proponują konkretne rozwiązania problemów. Product Manager wyznacza kierunek i plan, a UX designerzy i zespoły programistyczne pracują nad konkretnymi rozwiązaniami.
Kompetencje Product Managera
Szczególnie ważne w pracy Product Managera są wysoce rozwinięte umiejętności miękkie: komunikacja, negocjacja, praca w grupie, zdolność do podejmowania decyzji, ciekawość świata, asertywność, zrozumienie zachowań ludzkich, dociekliwość, nawiązywanie kontaktów, predyspozycje przywódcze, konsekwencja i wytrwałość.
A jakie powinny być jego tzw. umiejętności twarde?
- umiejętność zrozumienia dziedziny problemowej,
- analiza i synteza danych,
- znajomość zagadnień analizy biznesowej i zarządzania projektami,
- umiejętność przeprowadzania badań user experience i prototypowania interfejsów.
Product Manager korzysta z wielu technik i narzędzi, aby dobrze wykonywać swoja pracę.
Najpopularniejsze techniki, z których korzystają Product Managerowie to….
Do weryfikacji wizji i strategii produktu: model biznesowy, persony, specyfikacja wymagań, MindMap
Do zarządzania zakresem i priorytetyzacją: Product Backlog, mapa produktu (ang. Product Roadmap)
Do zarządzania dostarczaniem produktu: techniki zwinne, metodyki projektowe, historyjki użytkownika, przypadki użycia, Modele UML, makiety
Do badania potrzeb i opinii użytkowników: wywiady, warsztaty z klientem, analizy statystyczne, Testy A/B, prototypy.
A jakie są najpopularniejsze narzędzia Product Managera?
Zarządzanie zadaniami i Backlogiem: Trello, Podio, Asana, Jira, TargetProcess
Analiza danych: Google Analytics, Mixpanel, Arkusze Kalkulacyjne
Badania użytkowników: Optimizely, HotJar, Intercom, GetResponse
Przechowywanie dokumentacji: Gdrive, Confluence, ProdPad
Narzędzia do prototypowania: Axure, Proto.io, UXPin, Balsamiq
Komunikacja: Skype, Slack, GoToMeeting, Google Hangouts
Product Manager a Product Owner
Scrum to najbardziej popularny framework do zwinnego dostarczania produktu. Kluczową rolę zajmuje w nim Product Owner, który podobnie jak Product Manager, reprezentuje potrzeby biznesu i użytkownika. Jest również odpowiedzialny za ostateczny sukces biznesowy realizowanych projektów. Zarządza backlogiem produktu, priorytetyzuje zadania i współpracuje z programistami.
Scrum nie definiuje szczegółowo kompetencji, jakie powinna posiadać osoba na tym stanowisku ani tego, w jaki sposób powinna wykonywać swoją pracę. Wskazuje tylko, że to w jaki sposób Product Owner optymalizuje produkt i jego wartość biznesową, bywa zależne od firmy, zespołów i kompetencji pracowników.
“The Product Owner is responsible for maximizing the value of the product resulting from work of the Development Team. How this is done may vary widely across organizations, Scrum Teams, and individuals.”
Źródło: Scrum Guide
W mniejszych firmach to właśnie Product Manager najczęściej pełni rolę Product Ownera. Posiada on wszystkie niezbędne kompetencje, które sprawiają, że dobrze sprawdzi się na tym stanowisku (rozumie biznes, IT, UX). Takie rozwiązanie nie jest skuteczne jednak w większych firmach i projektach, kiedy do efektywnego zarządzania produktem potrzebne są już dwie oddzielne role.
W takim przypadku Product Manager pracuje wysokopoziomowo – kreuje wizje i strategię produktu, współpracuje z interesariuszami z innych działów, tworzy roadmapę produktu. Product Owner pracuje zaś nad egzekucją tej roadmapy przy współpracy z działem IT, tak by rozwiązania były wartościowe z perspektywy zarówno użytkowników, jak i biznesu.
Podsumowanie
Stanąć na czele produktu to nie lada wyzwanie. Połączenie kompetencji miękkich z umiejętnością korzystania z najpopularniejszych technik i narzędzi służących do podejmowania dobrych decyzji – to klucz do sukcesu. Piszę tu nie o sukcesie Product Managera, ale sukcesie zespołowym. Dobry Product Manager jest liderem całego przedsięwzięcia: wydobywa potencjał z zespołów, ludzi i procesów, które go otaczają. Dzięki temu właśnie powstają produkty, które osiągają sukces na rynku.
PS. Fragmenty tego artykułu to wyniki badania, które przeprowadziłam w ramach pracy naukowej i opublikowałam na blogu Product Vision. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat roli kierownika w firmie IT – tu znajdziesz całą pracę i główne wnioski.
O AUTORCE: